- Vraag een local naar welke hamam locals gaan. Als die het niet weet, vraag het een ander. Vermijd de toeristenhamams, tenzij je een belachelijk dure Disney-variant van de hamam-experience wilt.
- De meeste hamams hebben gescheiden ruimtes voor mannen en vrouwen. Of er zijn vaste tijden voor women-only of men-only. Check het even. Zo ziet een hamam er van binnen uit:
- Een hamam bestaat uit drie delen. (1) Een grote vierkante ruimte als je binnenkomt, met rustbankjes rond een sierfontein. Boven langs de kant is een galerij met kleine kleedkamers. (2) Achter deze vierkante ruimte zit een tussenruimte met wc’s. (3) In de ruimte helemaal achterin is waar je wezen moet: de grote ronde stoomruimte met verwarmd ligplateau en marmeren wasbakken langs de muur. Deze ruimte is overkoepeld, zodat het warm blijft in de winter en niet ondragelijk heet wordt in de zomer.
- Als je een hamam binnenkomt sta je in een grote vierkante ruimte (turks: djamèkan). Hier is ook de receptie. Een medewerker geeft je een échte hamamdoek (Turks: pèsjtèmal) en brengt je naar je kleedkamer boven. Hier kleed je je helemaal uit en sla je de hamamdoek om je middel. Ook doe je de houten badslippers (nalûn) aan (of gewone plastic slippers).
- Vervolgens laat je je spullen achter in je kamer, doe je de deur op slot en gaat terug naar beneden. In het verlengde van de ingang ga je het tweede gedeelte binnen: een tussenruimte met toiletten (de Turkse naam voor de tussenruimte is: so-oek-loek).
- De ruimte erachter is The Place To Be: de stoomkamer (hararèt). Dit is een grote ronde ruimte overdekt met een koepel, met langs de muren stenen wasbakken en in het midden een verwarmd marmeren plateau. Dit plateau heet buiksteen (keubèk-tasjûh). Neem plaats bij één van de wasbakken (koerna) en wacht op je beurt.
- Dan komt een medewerker (dat is bij mannen de tellak, bij vrouwen: nàteur) je halen en ga je liggen op de buiksteen. De tellak overgiet je met warm water en smeert je in met zachte olijfzeep. Heerlijk! Na het inzepen scrubt hij je met een ruwe handschoen (kèssè). Schrik niet; je bent véél viezer dan je dacht! Nadat je bent afgespoeld, overgiet hij je met schuim uit een schuimzak, zodat je van hoofd tot teen bedekt bent. Hiermee wordt je opnieuw gewassen en gemasseerd. Daarna wast hij je haar en bovenlichaam met shampoo.
- Ten slotte smeert de tellak je in met olie, en masseert je. Verwacht geen zachtzinnige massage. Nu kun je terug naar de afkoelruimte: de djamèkan. Daar droogt de handdoekenjongen (die soms niet meer zo jong is) je vakkundig af en pakt je in met een stuk of vijf dikke handdoeken.
- Je gaat zitten op één van de bankjes en drinkt water, Turkse thee of fris om af te koelen. Als je na een klein half uurtje je normale temperatuur bereikt, ga je naar boven, terug naar je kleedkamer. Daar kun je op het bed een uiltje knappen of je kleed je aan om naar de receptie te gaan.
- Aan het eind betaal je bij de receptie het entreegeld, een paar euro voor de tellak en nog één voor de handdoekenjongen. En natuurlijk voor de drankjes. Als herboren verlaat je de hamam. Wat een ervaring!
Oké, nu weet je hoe het eruit ziet. En zo werkt het
